दिनेश पाण्डे !
माघ ११, बुटवल । २०८१ साल माघ ११ गते (२०२५ जनवरी २४)प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको मन्तव्य
शिलान्यास समारोहमा प्रधानमन्त्री ओलीले बुटवल–गोरुसिङ्गे सडक स्तरोन्नति परियोजनालाई नेपालका लागि ऐतिहासिक कदमका रूपमा उल्लेख गरे। उनले भने, “यो आयोजना केवल सडक निर्माण मात्र होइन, यो नेपाललाई भौतिक विकासको नयाँ युगमा प्रवेश गराउने प्रयास हो। यो सडकले देशको पूर्व–पश्चिम कनेक्टिभिटीलाई बलियो बनाउन, आर्थिक गतिविधिलाई प्रवर्द्धन गर्न र राष्ट्रिय विकासलाई तीव्रता दिन महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्याउनेछ।”
प्रधानमन्त्री ओलीले कार्यक्रममा परियोजना सम्पन्न गर्न सरकारको प्रतिबद्धता प्रकट गर्दै स्थानीय समुदाय, सरकारका विभिन्न तहहरू र निर्माण कम्पनीहरूबीच सहकार्यको आवश्यकता औंल्याए। उनले निर्माण कार्यको प्रभावकारी निगरानी र कार्यहरूको प्रगति सुनिश्चित गर्न सबै पक्षको सक्रियता चाहिएको बताए।
उपप्रधानमन्त्री विष्णुप्रसाद पौडेलको मन्तव्य
उपप्रधानमन्त्री एवम् अर्थमन्त्री विष्णुप्रसाद पौडेलले बुटवल–गोरुसिङ्गे सडक विस्तारलाई आफ्नो गृहजिल्लाका लागि गौरवको विषय मान्दै यसको आर्थिक महत्त्वलाई जोड दिएका छन्। उनले भने, “यो आयोजनाले बुटवल क्षेत्रलाई मात्र नभएर, समग्र नेपालको व्यापारिक र आर्थिक केन्द्रको रूपमा स्थापित गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्नेछ। यसले पूर्व–पश्चिम कनेक्टिभिटीलाई एकदमै बलियो बनाउनेछ।”
पौडेलले थपे, “पहिले सर्भिस लेन, फुटपाथ, कल्भर्टहरू बनोस् त्यसपछि मात्र बीचको पीच भत्काउन सुझाव दिएका छौं, आयोजना प्रमुखले पनि मान्नुभएको छ। समय र लागत नबढ्ने गरी गुणस्तरीय काम हुनुपर्छ, यसमा स्थानीय पालिका र नागरिक समाजले निरन्तर निगरानी र खबरदारी गर्नुपर्छ।”
शहरी विकास मन्त्री प्रकाशमान सिंहको भनाइ
शहरी विकास मन्त्री प्रकाशमान सिंहले भने, “यस सडकको निर्माणले नेपालका लागि भौतिक विकासका नयाँ ढोका खोल्नेछ। तर, यसको लागि समयमै काम सम्पन्न गर्न सबैको योगदान आवश्यक छ। यस परियोजनाबाट स्थानीय क्षेत्रको साथै, सम्पूर्ण देशको समग्र विकासमा नयाँ गति आउनेछ।”
परियोजनाको मुख्य विशेषताहरू
बुटवल–गोरुसिङ्गे सडक स्तरोन्नति परियोजना नेपाल सरकार र एशियाली विकास बैंक (ADB) को सहकार्यमा अघि बढाइएको हो। यो परियोजना बुटवलको चौराहा हुँदै गोरुसिङ्गे सम्म फैलिएको छ।
ठेक्का र लागत:
चिनियाँ कम्पनी सान्सी कन्स्ट्रक्सन इन्जिनियरिङ ग्रुप कर्पोरेसन र नेपाली कम्पनी आशिष निर्माण सेवा ले संयुक्त रूपमा १३ अर्ब ५५ करोड ९५ लाख ९६ हजार रुपैयाँको ठेक्का पाएका छन्।
सडक चौडाइ:
–शहरी क्षेत्र: ५० मिटर (६ लेन)
–सहरोन्मुख क्षेत्र: ३७.५ मिटर
–जंगल क्षेत्र: २४ मिटर
निर्माणका प्राविधिक पक्षहरू:
–३० वटा पुल
–१४९ वटा कल्भर्ट
–६ वटा गाडी अन्डरपास
–१२ वटा पैदलयात्री अन्डरपास
–११ वटा ओभरहेड ब्रिज
–१९ वटा वन्यजन्तु अन्डरपास
निर्माण प्रक्रिया र कार्य योजना
निर्माण कार्यलाई दुई चरणमा विभाजित गरिएको छ। पहिलो चरणमा सर्भे, नक्सांकन, रुख काट्ने, विद्युत् पोल स्थानान्तरण लगायतका कार्यहरू सम्पन्न गरिनेछन्। दोस्रो चरणमा भौतिक निर्माणको कार्य अघि बढ्नेछ। हालको पिचलाई नभत्काई दायाँ–बायाँतर्फ नयाँ लेन निर्माण गरिसकेपछि मात्र बीचको भाग हटाइनेछ, जसले गर्दा यातायात आवागमनमा न्यूनतम अवरोध हुनेछ। परियोजनाको अवधि तीन वर्ष तोकिएको छ।
रुख काट्ने र पुनःवृक्षारोपणको योजना
परियोजनाको क्रममा करिब ७ हजार रुख हटाउनुपर्नेछ। यो कार्य वन विभागको अनुमतिमा हुनेछ। हरेक काटिएको रुखको सट्टामा १० वटा बिरुवा रोप्ने योजना बनाइएको छ, जसअनुसार कुल ७० हजार बिरुवा रोपिनेछ। यो योजनाले पर्यावरणीय सन्तुलन कायम राख्न मद्दत गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।
सडकले पुर्याउने लाभ
यो सडक विस्तारपछि यसले क्षेत्रीय, राष्ट्रिय र अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा कनेक्टिभिटीलाई बलियो बनाउनेछ। यो सडक दक्षिण एशियाली क्षेत्रीय सहयोग संगठन (SAARC) का देशहरूलाई जोड्ने महत्त्वपूर्ण मार्ग हुनेछ। यसको निर्माणपछि व्यापारिक ढुवानी सहज हुनेछ, जसले गर्दा स्थानीय, राष्ट्रिय र अन्तर्राष्ट्रिय व्यापारमा वृद्धि हुनेछ।
त्यस्तै, यसले पर्यटकीय क्षेत्रहरूको पहुँच बढ्नेछ र स्थानीय स्तरमा रोजगारीका अवसरहरू सिर्जना हुनेछन्। सवारी आवागमन तीव्र र सुरक्षित हुनेछ, जसले गर्दा दुर्घटनाको सम्भावना कम हुनेछ।
स्थानीय समुदायको दृष्टिकोण
शिलान्यास समारोहमा स्थानीय समुदायले परियोजनाको स्वागत गर्दै विकासमा सहकार्य गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरे। उनीहरूले भने, “यो परियोजनाले बुटवललाई देशकै आधुनिक सहरका रूपमा स्थापित गर्न मद्दत गर्नेछ। तर, निर्माणका क्रममा धूलो, ट्राफिक जाम र अन्य समस्या समाधान गर्न सरकारले ध्यान दिनुपर्छ।”
चुनौतीहरू र सम्भावित समाधानहरू
चुनौतीहरू:
–निर्माण कार्यका क्रममा पर्यावरणीय असर
–स्थानीय जनताको जग्गा अधिग्रहण
–समयमै निर्माण सम्पन्न गर्न प्राविधिक र आर्थिक कठिनाइ
समाधानहरू:
–पर्यावरणीय सन्तुलन कायम राख्न वृक्षारोपण योजना
–स्थानीय समुदायसँग संवाद र मुआब्जा वितरण
–गुणस्तरीय निर्माण सामग्री र दक्ष जनशक्तिको परिचालन
निष्कर्ष
बुटवल–गोरुसिङ्गे ६ लेन सडक स्तरोन्नति परियोजना नेपालको विकासको दिशा बदल्ने महत्त्वपूर्ण परियोजना हो। यसले पूर्वाधार विकासमार्फत समृद्ध नेपाल निर्माणको अभियानलाई गति दिनेछ। तीन वर्षभित्र यो आयोजना सफलतापूर्वक सम्पन्न हुने आशा राखिएको छ।
यस ऐतिहासिक आयोजनाले नेपालको यातायात, व्यापार र आर्थिक क्षेत्रमा दीर्घकालीन प्रभाव पार्ने विश्वास गरिएको छ। अब सरकार, स्थानीय समुदाय र निर्माण कम्पनीहरूको सहकार्यले यो महत्वाकांक्षी योजना समयमै सम्पन्न होस् भन्ने सबैको कामना छ।
