दिनेश पाण्डे !
१० माघ, बुटवल । बुटवल उपमहानगरपालिकाको ऐतिहासिक जितगढी किल्लामा हालै भएका विभिन्न गतिविधि र संरचनाको निर्माणले यस क्षेत्रलाई अझै आकर्षक र पर्यटकीय गन्तव्यको रूपमा विकास गर्न ठूलो योगदान दिएको छ। नेपाल-अङ्ग्रेज युद्धको समयमा नेपाली सेनाले देखाएको वीरतालाई सम्झना गराउँदै यो किल्ला निर्माण गरिएको थियो, जसले हालसम्म पनि नेपालको गौरवपूर्ण इतिहासलाई झल्काउँदै आएको छ।
किल्ला पुनर्निर्माण र व्यवस्थापन
भर्खरै सम्पन्न भएका विकास योजनाहरू अन्तर्गत जितगढी किल्लामा नयाँ संरचनाको निर्माण गरिएको छ। किल्लाको परिधि क्षेत्रमा संरक्षण कार्य गर्दै ऐतिहासिक महत्त्वका पर्खालहरू पुनर्निर्माण गरिएको छ। साथसाथै, पर्यटकहरूको सहजताको लागि किल्ला परिसरमा सुन्दर उद्यान र पक्की बाटो बनाइएको छ।
स्मारक पार्कको निर्माण
जितगढी किल्लाको इतिहासलाई उजागर गर्न नयाँ स्मारक पार्क निर्माण गरिएको छ। यस पार्कमा नेपाल-अङ्ग्रेज युद्धमा शहीद भएका वीर सेनानीहरूको सम्झनामा प्रतिमा र सूचना पट्टिका स्थापना गरिएको छ। आगन्तुकहरूले यहाँबाट युद्धको ऐतिहासिक पृष्ठभूमिबारे जानकारी लिन सक्छन्।
सांस्कृतिक गतिविधि र प्रदर्शनी
भर्खरै जितगढी किल्लामा नेपाली सांस्कृतिक विविधतालाई झल्काउने विभिन्न कार्यक्रमहरू आयोजना गरिएका छन्। दशैँ, तिहार र माघे संक्रान्ति जस्ता पर्वका अवसरमा यहाँ सांस्कृतिक नृत्य, लोकगीत प्रतियोगिता र स्थानीय हस्तकलाका प्रदर्शनीले पर्यटकहरूलाई आकर्षित गरेको छ।
पर्यटकहरूको लागि नयाँ सुविधा
किल्लामा आउने पर्यटकहरूको लागि नयाँ सूचना केन्द्र र गाइड सेवाको सुरुवात गरिएको छ। साथै, पर्यटकहरूको सुविधाका लागि खानेपानी, शौचालय र बत्तीको व्यवस्था सुधार गरिएको छ। भित्र जान सजिलो होस् भनेर पार्किङ क्षेत्रलाई पनि विस्तार गरिएको छ।
जितगढीबाट आर्थिक विकासमा योगदान
स्थानीय पर्यटन व्यवसायी र बुटवल उपमहानगरपालिकाका अनुसार जितगढी किल्लामा बढ्दै गरेको पर्यटक आगमनले यस क्षेत्रको आर्थिक गतिविधिमा सकारात्मक प्रभाव परेको छ। स्थानीय समुदायका सदस्यहरूले गाइड, पसल र होमस्टे सञ्चालन गरेर प्रत्यक्ष रोजगारी प्राप्त गरेका छन्।
आगामी योजना
बुटवल उपमहानगरपालिकाले जितगढी किल्लालाई अझै व्यवस्थित बनाउन र राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय पर्यटकलाई आकर्षित गर्न थप पूर्वाधार विकास गर्ने योजना बनाएको छ। यस अन्तर्गत, ऐतिहासिक घटनाको ३डी प्रदर्शनी, नेपाली युद्धकला झल्काउने संग्रहालय, र स्थानीय उत्पादनको बिक्री केन्द्र स्थापना गर्ने तयारी भइरहेको छ।
पर्यटन प्रवर्द्धनमा सहयोगको अपेक्षा
जितगढी किल्लालाई नेपालकै प्रमुख ऐतिहासिक पर्यटकीय गन्तव्य बनाउन सरकारले मात्र नभई निजी क्षेत्र, गैरसरकारी संस्थाहरू र स्थानीय समुदायको सहकार्यको आवश्यकता रहेको उपमहानगरले जनाएको छ।
जितगढी किल्ला नेपालका लागि मात्र नभई अन्तर्राष्ट्रियस्तरमा समेत ऐतिहासिक सम्पदाको एक उत्कृष्ट उदाहरण हो। यसले इतिहासको संरक्षण मात्र नभई वर्तमान पुस्तालाई प्रेरणा दिने माध्यमको रूपमा समेत काम गरिरहेको छ।